Φίλιππος Δημητρίου, 2α τάξη
Η βασίλισσα Ελισάβετ πέθανε στις 8 Σεπτεμβρίου του 2022 σε βαθιά γεράματα και θάφτηκε με όλες τις τιμές στις 19 Σεπτεμβρίου. Βασίλευε για εβδομήντα χρόνια. Για οχτώ από τα εβδομήντα χρόνια ήταν και βασίλισσα της Κύπρου. Ωστόσο, οι περισσότεροι Κύπριοι τη μισούσαν, αφού περίμεναν διακαώς την απελευθέρωσή τους από τους Άγγλους αποικιοκράτες. Μάλιστα οι Κύπριοι την κατηγορούν ακόμα και σήμερα για τον απαγχονισμό των αγωνιστών της ΕΟΚΑ και χρεώνουν στη βασίλισσα τον βάναυσο θάνατό τους.
Τις περισσότερες από αυτές τις πληροφορίες τις έμαθα αυτές τις μέρες με αφορμή τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ. Απορίες, σκέψεις και προβληματισμοί με ώθησαν να επικοινωνήσω με τους παππούδες μου και τη γιαγιά μου, οι οποίοι έζησαν τα χρόνια της αποικιοκρατίας και του Αγώνα. Αν και ήταν μικρά παιδιά εκείνο τον καιρό, οι μνήμες τους παρέμειναν άθιχτες.
Συνομιλώντας με τον παππού μου που τότε ήταν μαθητής δημοτικού:
Παππού, όταν η βασίλισσα ενθρονίστηκε πιστέψατε πως η κατάσταση με την Κύπρο θα άλλαζε που τώρα στο τιμόνι θα ήταν μία γυναίκα;
- Όχι, δεν είχαμε τέτοιες ελπίδες.
Τι θυμάσαι από εκείνη την εποχή;
- Όταν η Ελισάβετ έγινε βασίλισσα, μας έδωσαν στο σχολείο δώρο ένα φλιτζάνι στο οποίο απεικονιζόταν η ίδια και μία λεμονάδα. Πολλοί δεν δέχτηκαν το φλιτζάνι. Εγώ το έπιασα και το έσπασα. Αυτό έκαναν και πολλοί άλλοι μαθητές σε όλη την Κύπρο.
Πώς νιώθεις σήμερα, μετά από τόσα χρόνια, για τη βασίλισσα;
- Είμαι οργισμένος με τη βασίλισσα, επειδή απαγχόνισε τους αγωνιστές. Ιδίως για τη στάση της σε σχέση με τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Επέτρεψε να απαγχονιστεί ένα τόσο νεαρό παιδί, ενώ μπορούσε να τον είχε σώσει.
Ποια είναι η γνώμη σου για τη μοναρχία;
- Η εποχή της μοναρχίας πρέπει να τελειώσει. Πλέον οι μονάρχες δεν βοηθούν τον λαό τους, αλλά γίνονται βάρος, τον εκμεταλλεύονται.
Συνομιλώντας με τη γιαγιά μου που τότε ήταν μαθήτρια δημοτικού και ζούσε στην Πάφο:
Τι πιστεύεις, γιαγιά, για τη βασίλισσα Ελισάβετ;
- Δεν θα την κατηγορήσω για τον θάνατο των ηρώων μας, επειδή εκείνο τον καιρό ήταν πόλεμος και στον πόλεμο υπάρχουν και οι σκοτωμοί. Ο αγώνας της ΕΟΚΑ για τη βασίλισσα ήταν αγώνας μιας τρομοκρατικής οργάνωσης.
Πιστεύεις πως ήταν καλή βασίλισσα;
- Σίγουρα για να μείνει εβδομήντα χρόνια στον θρόνο, ο λαός της Βρετανίας την αγάπησε, επειδή έκανε πολύ καλό στον λαό της.
Πιστεύεις πως η Βασίλισσα αγαπούσε την Κύπρο;
- Αν η Βασίλισσα αγαπούσε την Κύπρο, δεν θα άφηνε να σκοτωθούν τα παλλικάρια μας.
Θαυμάζεις τη Βασίλισσα για κάτι;
- Η Βασίλισσα Ελισάβετ ήταν μία πανέμορφη νέα.
Συνομιλώντας με τον άλλο μου παππού που ήταν αστυνομικός το 1993, όταν η βασίλισσα Ελισάβετ επισκέφτηκε την Κύπρο και ένας Κύπριος έριξε μία πέτρα στο τζάμι της λιμουζίνας της ως εκδίκηση για τον απαγχονισμό του Ευαγόρα Παλληκαρίδη:
Πώς ένιωσες, παππού, όταν έμαθες ότι έσπασαν το τζάμι της λιμουζίνας της βασίλισσας;
- Ανακούφιση και δικαίωση. Δικαίωση για τους αντάρτες που απαγχόνισε. Έτσι νιώσαμε οι περισσότεροι στην Κύπρο. Η κίνηση αυτή της έδειξε ότι ήταν ανεπιθύμητη στην Κύπρο.
Όταν άρχισα να γράφω αυτό το άρθρο, πίστευα με την αθωότητα της ηλικίας μου πως όλοι αγαπούσαν ή τουλάχιστον εκτιμούσαν τη βασίλισσα της Αγγλίας. Πίστευα πως η βασίλισσα έκανε και καλά στην Κύπρο, όμως τελικά το μόνο που έκανε (είτε εις γνώση της είτε εν αγνοία της) ήταν να βάψει το χώμα του νησιού μας με αίμα. Μπορεί στο Ηνωμένο Βασίλειο να κατάφερε να την αγαπήσει ο κόσμος, μα στην Κύπρο ήταν ανέκαθεν μισητή. Ωστόσο, εγώ δεν θα πω πως μισώ τη βασίλισσα αλλά ούτε πως τη συμπαθώ. Για να την κρίνουμε αντικειμενικά ως πλέον ένα ιστορικό πρόσωπο, θα έπρεπε να μελετήσουμε όλο το έργο της και όχι μόνο τη σχέση της με την Κύπρο.
Κλείνοντας, λοιπόν, αυτό το πρώτο μου κείμενο στο ιστολόγιο, συνειδητοποιώ το πόσα πολλά έχω ακόμα να μάθω και φυσικά πως μια κουβέντα με τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας είναι πάντα ωφέλιμη.